تعالیم اصلیِ «هشت آموزه برای تحول فکر»، به بودا شاکیامونی نسبت داده می‌شود. او در راه تعلیم شفقت عظیم، این آموزه‌ها را به بیان کرد که بعدها، به اساتیدی چون آسانگا (Asanga) و ناگارجونا (Nagarjuna) و از آن‌ها به شانتی‌دوا (Shantideva) منتقل شد. شانتی‌دوا بسیار در شرح و گسترش این تعالیم کوشید و مفاهیم را برای فهمِ بهتر مردم، ساده کرد.
این آموزه‌ها از شانتی‌دوا به لاما سرلینگ‌پا (Lama Serlingpa) و لاما آتیشا (Lama Atisha) انتقال‌یافت. لاما آتیشا که از هند به تبت آمده بود، تعالیم‌ش را برای شاگردان بی‌شماری که گرد او بودند، گسترد. با وجود خیلِ رهروان، وی تنها این تعالیم را به رومتومپا – مهم‌ترین شاگردش – منتقل کرد. رومتوپا هم تعالیم وی را به کسانی چون گِشه پوتوآ (Geshe Potowa)، گشه چِکاوا (Geshe Chekawa) و گشه لانگری‌تانگ‌پا (Geshe Langri Tangpa) انتقال داد.
گشه لانگری‌تانگ‌پا که تعالیم را مستقیما از رومتوپا دریافت کرده بود، این آموزه‌ها را بسیار بسیار عمیق یافت. وی این تعالیم را از حالت آموزش برای عموم، به تعلیم رهروان خاصی تغییر داد. دلیل این عمل آن بود که گشه لانگری‌تانگ‌پا احساس می‌کرد این تعالیم اگر محافظت نشود، از بین خواهد رفت.
قبل از گشه لانگری‌تانگ‌پا این تعالیم، به‌شکل سینه به سینه و کلامی بود، بنابراین وی برای اولین‌بار قبل از مرگش، آموزه‌هایش را نوشت. سال‌ها بعد، استاد اعظمی به نام گشه‌چه‌کاوا، یک بند از تعالیم وی را پیدا کرد؛ «ممکن است شکست را قبول کنم و پیروزی را بر دیگران». گشه‌چه‌کاوا عمیقا تحت تاثیر قرار گرفت و آن‌را به‌عنوان جوهره و تجسم کاملِ تعالیم بودا شاکیامونی دریافت.
گشه‌چه‌کاوا مصمم شد به ملاقاتِ گشه لانگری‌تانگ‌پا برود. ولی زمانی رسید که استاد، از دنیا رفته بود. در همان زمان، وی در روستای کوچکی نزدیک لهاسا، استاد دیگری به نامِ گشه‌ساراوا را ملاقات کرد، کسی که تعالیم گشه لانگری‌تانگ‌پا را تمرین می‌کرد و بسیار از وی آموخته بود. از آن زمان به بعد، گشه‌چاکاوا آموزه‌ها را به‌شکل عمومی، تعلیم می‌داد.
پس از وی، آموزه‌ها به طیف گسترده‌ای از اساتید منتقل شد، تا زمانی‌که به سلطانِ دارما یعنی لاما سونگاپا رسید و از وی به پابونکا رینپوچه، ریجانگ رینپوچه و عالیجناب دالایلامای چهاردهم رسید. من این تعالیم را از دالایلامای چهاردهم در واشنگتن سال 1979 دریافت کردم. این یکی از تکان‌دهنده‌ترین تعالیم برایم بود.
من هرگز آن روز را فراموش نخواهم کرد. از آن به بعد، این هشت آموزه از محبوب‌ترین تمرین‌هایم شد و به دیگران هم بسیار توصیه‌اش می‌کنم.
این همان هسته‌ی اصلیِ کار من در «کچارا»ست. اگر شما می‌خواهید بر احساسات و خیالات آزار‌‌دهنده، ناخشنودی‌ها، نفرت از خود، حاشا و انکار، عدم امنیت و توهمات، فائق بیایید، این آموزه‌ها را به‌کار گیرید. آن‌ها شما را به‌طور کامل، تغییر خواهند داد. اگر شما این آموزه‌ها را با ییدما (Yidma) مثل سونگاپا، اولکیتشوارا و تارا و غیره انجام دهید، بسیار مفید‌تر خواهد بود.
این تمرین، می‌تواند زمین را بازسازی و التیام بخشد. زمانی‌که خود‌خواهی انسان، ریشه‌کن شود، رفتارش با زمین، تغییر خواهد کرد و زمین، دوباره بازسازی و التیام خواهد یافت.
وقتی مردم این تمرین‌ها را انجام دهند، خشم‌شان، انتظارات و رفتارهای غلط‌شان، می‌تواند به‌شکل فو‌ق‌العاده‌ای تغییر کند.
من این آموزه‌ها را بسیار قابل ستایش می‌دانم، آموزه‌هایی که برای پیر و جوان، در شرق و غرب، باهوش و کند، و برای همه‌ی مردمی که زندگی‌شان را متفاوت می‌خواهند، بی‌نظیر است. با قلب‌تان آن‌را به‌کار گیرید و از تغییرات در خودتان، استقبال کنید. وقتی دنیای درونی‌تان تغییر کند، جهان‌ِ خارج نیز تغییر خواهد کرد. لطفا به تعالیم گوش کنید و آن‌را به‌کار گیرید.
سِم رینپوچه
Tsem Rinpoche
هشت آموزه‌ی تحول فکر
با اندیشه‌ی نائل شدن به بیداری
برای آسایش همه‌ی موجودات
موجوداتی که از گوهر آرزو برآرنده، با ارزش‌ترند،
من به‌طور ناگسستنی، آن‌ها را چون عزیزی، در بر می‌گیرم.
**********
تا زمانی‌که من با دیگرانم،
تمرین می‌کنم خود را پایین‌تر از همه نگاه کنم،
و از اعماق قلبم،
با احترام، دیگران را بزرگوار نگاه خواهم داشت.
**********
در همه‌ی اقدامات، ذهنم را محک می‌زنم،
و در لحظه‌ای که رفتاری مشوش از من سر زد،
که خودم یا دیگران را به مخاطره انداخت،
قطعا مقابله و جلوگیری خواهم کرد.
**********
زمانی‌که با فرد بد سرشتی ملاقات کردم،
انسانی غرق در انرژی منفی و رنج بسیار،
او را مانند عزیزکرده‌ای، در آغوش خواهم کشید،
گویی گوهری ارزشمند یافته‌ام.
**********
زمانی‌که دیگران از روی حسادت
با من بد رفتاری کرده و از من سوء‌استفاده کنند و تهمت زنند
من شکست را قبول خواهم کرد
و پیروزی را به دیگران، پیشکش خواهم کرد.
**********
زمانی‌که شخصی که من به وی بسیار سود رسانده‌ام،
و اعتماد زیادی به او کرده ام، مرا سخت بیازارد،
من تمرین خواهم کرد او را به‌چشم ابر استادم نگاه کنم.
**********
مخلص کلام؛ مستقیم و غیر مستقیم، پیشکش خواهم کرد،
هر سوذ و شادی‌ای را، به همه‌ی موجودات، مادرانم.
من تمرین خواهم کرد تا پنهانی،
تمام گزند‌ها و رنج‌ها را در برگیرم.
**********
بدون این تمرین‌ها ،
هستی با لکه‌ها ی هشت نگرانی دنیوی
آلوده می‌شود.
من بدون چنگ زدن و تقلا
و با درک تمام پدیده‌های گمراه کننده،
برای رهایی همه موجودات
از بندگی آزار دهنده و نگران کننده‌ی و غیر قابل کنترل ذهن و کارما تلاش خواهم کرد.
**********
این مقاله به سفارشِ kechara buddhist organisation به فارسی برگردان شده و استفاده و باز نشر آن منوط به کسب اجازه رسمی از این مرکز است.
سارا کاظمی
عالیجناب تبت 